Onbekend maakt onbemind

Benieuwd of Hans Schnitzler zijn middeleeuwse column tegen de 'vooruitgangswaan' en mij met een PC geschreven heeft.

Na de introductie van een nieuwe aanpak voor de basisschool (www.o4nt.nl) ontstond er veel discussie. Discussies die veel lijken op de discussie die er volgden op publieke uitingen van mij aan het begin van de jaren 80 over wat ik verwachtte van de PC. En op die volgden toen mijn boek “Dankzij de snelheid van het licht” uitkwam in 1995 waarin mijn verwachtingen over de grote gevolgen van het internet.  Varierend van grote bijval tot haast een blinde haat.

De sterke afwijzingen, en er is een fors aantal op internet terug te vinden, classificeer ik grofweg in twee groepen. De ene groep betreft bepaalde mensen uit het vakgebied zelf, die grote moeite hebben om te accepteren dat buitenstaanders ook goede ideeën kunnen hebben over hun vakgebied. In het bedrijfsleven wordt dat het “not invented here”-syndroom genoemd.

De tweede groep betreft mensen, die geen feitelijke ervaringen hebben met de nieuwe  technologie, waarover ik het heb en daardoor een belangrijke ervaringsfactor missen bij het beoordelen van de argumenten die ik heb aangevoerd. Zo weet ik nog goed van het debat tussen een aantal schrijvers rond 1985 over het gebruik van de PC bij het maken van een boek. Een schrijver gebruikte een PC, twee anderen een typemachine en de laatste een pen.

Die drie laatsten waren zeer afwijzend over het gebruik van de PC, en gaven aan dat ze ook direct konden herkennen aan een boek dat het met een PC was gemaakt. (Inmiddels denk ik dat meer dan 90% van de schrijvers in Nederland in huilen uitbarsten als ze gezegd worden dat ze een jaar lang geen computer meer mogen gebruiken).

Toen ik al in 1982 zag hoe mijn zoon Marc (toen 5 jaar oud) omging met uit Amerika gehaalde educatieve software op de PC (toen nog zonder muis) realiseerde ik me daar de kracht van. Dat resulteerde o.a. in het bedenken, samen met Radarsoft, van het educatieve programma Topografie Nederland (Europa en de Wereld) in 1984 voor de Commodore 64, in het kader van het door mij geleide MCN-project van V&D en Dixons. Mijn zonen (toen 7 en 5) waren zeer actief met het programma en konden uiteindelijk alle plaatsen vinden op een blinde kaart. (5 jaar later kregen ze op school een overtrekje mee met de opdracht die plaatsen met behulp van de Bosatlas te vinden en nog steeds gebeurt dat meestal zo).

Ik heb rond 1993 een lezing gegeven op verzoek van het Ministerie van Onderwijs bij het einde van het Comeniusproject met de naam “Reinventing the School”. En in mijn boek in 1995 sprak ik mijn verbazing uit over het feit dat op de basisschool niet verplicht wordt geleerd met 10 vingers blind te typen. (17 jaar later is dat nog steeds zo!!).

Mijn stelling is: “Als je zelf geen ervaringen uit de praktijk hebt met belangrijke nieuwe technologische ontwikkelingen dan is het onmogelijk om goed te beseffen wat de gevolgen van die technologische ontwikkeling is.” En ik kan daar desgewenst een groot aantal voorbeelden van geven.

Door mij dochtertje (die in mei 2009) is geboren zie ik hoe ze van heel vroeg af aan omgaat met (eerst) de iPhone en later de iPad. Daar spreek ik met regelmaat over met andere ouders met kinderen in dezelfde leeftijd en met vergelijkbare ervaringen. Daarbij gaat het niet alleen erom dat heel jong al heel gemakkelijk met die apparaten om kunnen gaan, maar vooral dat er vele leerzame apps zijn waarmdd de jonge kinderen met gemak en enthousiasme zich bepaalde vaardigheden eigen maken, die in de fysieke wereld minder gemakkelijk of (veel) later worden geleerd. Maar ook dat zij op een heel vroeg moment in hun leven (ruim voor hun derde) de virtuele wereld als een integraal deel van hun bestaan ervaren. Iets wat een prima voorbereiding is voor de toekomst, omdat die virtuele wereld steeds meer aanwezig zal zijn.

Dat is al weer een groot verschil met de voorgaande generatie, die pas op een wat later moment in hun leven met de computer in aanraking kwamen. (PC/Laptop met een muis). En die ook al veel verschilt van bij voorbeeld mijn generatie die opgroeide, terwijl de televisie er nog niet was.

Onderzoek dat vorige week door o4nt is uitgevoerd laat ook zien dat het een groot verschil maakt bij je reacties op basis van je eigen ervaringen. Op de vraag of men het nieuwe schoolplan op basis van de iPad een goed idee vond geeft ongeveer 2 van de 3 mensen aan dat niet te vinden. Maar bij de ouders met kinderen die actief zijn met een iPad vinden ongeveer 3 van de 4 het wel een goed idee.

Dat zijn dus geen gemakkelijke discussies over het plan voor de nieuwe school als er zo een groot verschil in ervaringswereld is en lijkt wat mij betreft dus sterk op die discussie uit 1985 tussen die 4 schrijvers over het gebruik van een PC bij het schrijven van een boek.

Om iets van mijn ervaringen te delen heb ik een kort filmpje gemaakt, waarvan ik hoop dat men die wil bekijken. Mijn dochter Daphne (bijna 3) is bezig met een geweldige (in Nederland) gemaakte app LetterSchool.  Het is een app die gericht is op het leren schrijven voor kinderen tussen 4 en 6. De app heeft inmiddels vele prestigieuze prijzen in de VS op educatief terrein gewonnen.

Hoewel die app dus op kinderen van 4 tot 6 is gericht is mijn dochter er ook al actief mee bezig. Voor haar is het gewoon een leuk spel. Maar als je goed kijkt zie je wat er gebeurt. En misschien begrijp je beter waarom ik me inzet dat die nieuwe generatie op een school terecht komt die inspeelt op waar zij al mee bezig is. En optimaal gebruik maakt voor het inrichten van de school en het benutten en ontwikkelen van talenten van de leerlingen.

Kijk eens naar deze video en vraag je dan nog eens af waarom het inrichten van een nieuwe school, waarvan je uitgaat van het bestaan van het apparaat, en daar optimaal gebruik van maak, geen goed idee is. (En lees daarbij dan ook ons manifest en de uitwerking van ons educatieve concept).

Gepubliceerd

22 apr 2012

Wat vinden de experts?

Gerard van Oortmerssen
1 mei 2012
Gerard van Oortmerssen
Goed initiatief, maar waarom eenzijdig met Apple?

We leven in een wereld die snel, en steeds sneller, verandert. Of we dat nu willen of niet, met of zonder Faust. Technologie speelt een steeds belangrijker rol in ons leven. Technologie brengt veel goeds maar stelt ons ook voor nieuwe problemen. Veel bestaande instituties werken niet meer.  We moeten de volgende generatie voorbereiden op die snel veranderende wereld en naar mijn overtuiging is er een revolutie in ons onderwijs systeem nodig.

Hoe het nieuwe onderwijs eruit zal moeten zien weet ik niet. Laten we experimenteren en met elkaar in debat gaan. Daarom vind ik het goed dat Maurice de Hond initiatief heeft genomen. In het o4nt manifest lees ik dingen die me aanspreken, zoals de combinatie van fysieke en virtuele school, de betrokkenheid van ouders, en bij de 21st century skills het leren kritisch denken.

Het bewust worden van wat er gaande is en daar kritisch over denken (en dat houdt ook in: kritisch denken over de technologie en over vooruitgang) is heel belangrijk. Maar ik mis ook dingen. Ik lees niets over de rol van de leraar, terwijl die rol naar mijn idee heel belangrijk zal zijn. Welke eisen stellen we aan de leraar?

Ja, natuurlijk moet de leraar ook met nieuwe technologie kunnen omgaan, maar hij/zij zal vooral een gids moeten zijn, kinderen stimuleren tot nieuwsgierigheid en moeten beseffen wat de technologie met ons doet. Technologie verandert ons gedrag en onze waarden. Dat dwingt ons om na te denken over de vraag: wat is er werkelijk belangrijk in ons leven, wat heeft waarde?

In een wereld met Internet, waarin we kunnen delen en wereldwijd communiceren, wordt het in toenemende mate belangrijk ons bezig te houden met vragen als: wat zijn fundamentele waarden, die voor Iedereen gelden, en waar kunnen we als groep of individu onze eigen keuzes maken?

Ik vind het jammer dat dit initiatief gekoppeld wordt aan Steve Jobs en de iPad. Dat leidt de discussie af van waar het werkelijk om gaat. Zelf ben ik een enthousiast gebruiker van de iPad en het is geweldig om te zien hoe kleine kinderen ermee omgaan. Maurice geeft als voorbeeld hoe zijn dochtertje van bijna 3 de app LetterSchool gebruikt. Ik heb zelf twee kleinzoons van anderhalf jaar, die ook allebei verzot zijn op diezelfde app.

Fantastisch, maar ik heb tegelijkertijd ook grote bedenkingen bij het gedrag van Apple als bedrijf. En waar de iPad (of een andere tablet) nu een belangrijke rol in het onderwijs kan spelen, zal er over een paar jaar ongetwijfeld weer een ander apparaat zijn waarmee we nog gemakkelijker toegang kunnen krijgen tot informatie en nog gemakkelijker informatie en ideeën kunnen delen met anderen.

Als we nadenken over nieuwe vormen van onderwijs, laten we dan onderscheid maken tussen de vragen waarom, wat en hoe. De iPad gaat vooral over het hoe, terwijl het wat en waarom we onderwijzen minstens zo belangrijk zijn.

23 apr 2012
Niet van de vorige eeuw

Voor de discussie is het jammer dat Maurice de Hond doet alsof iedereen die twijfels uit, uit de vorige eeuw komt en niet vooruit wil. Want dat is niet zo. Daarmee wordt de discussie versmald tot vooruitgang versus stilstand. Terwijl het er natuurlijk om gaat dat vooruitgang op verschillende manieren kan.

De keuze voor onderwijs waarin de docent een nog geringere rol krijgt dan nu het geval is, heeft enorme consequenties. Als o4nt daartoe leidt, kun je dat een verkeerde keuze vinden bijvoorbeeld, en dat heeft niets te maken met 'angst voor het onbekende'.

Er zijn nu heel moderne gezinnen bijvoorbeeld -- totally wired -- die een schermloze zondag inrichten (niet vanwege de godsdienst op een zondag, maar omdat dat dat de enige dag is dat het straffeloos kan). Om tijd te krijgen voor je eigen gedachten, voor elkaar, je relaties. En het zijn jongeren zelf die ik hoor zeggen moeite te hebben met het managen van alle informatie die altijd op hen afkomt. Ze voelen zich overspoeld.

Bezinning, rust, tijd nemen om na te denken is juist heel belangrijk, vooral als je je blik richt op de toekomst.

Lees ook…

Tijd voor een digidieet!

22 apr 2012 'Wat De Hond en de zijnen – deze postmoderne kruisvaarders – vergeten, is dat iedere vooruitgangswaan zijn eigen pathologieën oproept.' *)
Netkwesties
Netkwesties is een webuitgave over internet, ict, media en samenleving met achtergrondartikelen, beschouwingen, columns en commentaren van een panel van deskundigen.
Colofon Nieuwsbrief RSS Feed Twitter

Nieuwsbrief ontvangen?

De Netkwesties nieuwsbrief bevat boeiende achtergrondartikelen, beschouwingen, columns en commentaren van een panel van deskundigen o.g.v. internet, ict, media en samenleving.

De nieuwsbrief is gratis. We gaan zorgvuldig met je gegevens om, we sturen nooit spam.

Abonneren Preview bekijken?

Netkwesties © 1999/2024. Alle rechten voorbehouden. Privacyverklaring

1
0