Deze databank wordt aangeboden door het Expertisebureau Online Kindermisbruik (EOKM), uitvoerder van het Meldpunt Kinderporno. De databank is samengesteld door de politiediensten die kinderporno bestrijden. De applicatie interface tussen de databank en providers is gemaakt door Web-IQ, een enthousiaste club in Groningen.

Web-IQ won al de Mr. Gonsalves nationale innovatieprijs voor de rechtshandhaving. Die is gewonnen vanwege de Voyager technologie, bestaande uit:
- programma en methode om geautomatiseerd internet, en vooral het dark web, af te struinen naar criminele activiteiten zoals verspreiding van kinderporno;
-  analysekader voor het duiden en structureren van grote hoeveelheden online data in entiteiten en relaties; met plugins voor tekst-, geo- en beeldgegevens, en publicatie in zoekindexen en grafieken;
- zoekmachine om de geïndexeerde en verrijkte data op verschillende manieren te verkennen, met ook dashboards, visualisaties en alerts.

Politie in verschillende landen, waaronder Nederland, Griekenland en België en ook Europol en Interpol, zet deze technologie in voor de opsporing en bestrijding van kinderporno, mensenhandel en illegale prostitutie. Ook verzekeraars en gemeenten zoals Leeuwarden, Utrecht en Den Haag gebruiken de software voor traceren van misdaad online.

Weg uit Nederland, en dan?

‘De beelden zijn vertaald in coderingen, hashes, waarmee de hashes van beelden die klanten van hostingproviders uploaden, worden vergeleken. We willen het vooral inzetten bij providers die veel beelden hosten’, zegt Arda Gerkens, directeur van EOKM

Scannen van video is volgens Gerkens nog niet mogelijk: ‘We werken met de MD5 en SHA-1 technologie die in feite verouderd is.’ Bijvoorbeeld PhotoDNA is beter en gaan we wellicht ook gebruiken.

Dat Nederland hierin voorop loopt is noodzakelijk, want Nederland is koploper in Europa in het hosten van kinderporno als gevolg van de goede infrastructuur met goede verbindingen en de Ams-IX centrale. Nederlands is het land met de meeste hosting van kinderporno in Europa, en het tweede wereldwijd achter de VS. Er is veel recycling in kinderporno, reden voor EOKM en de politie om optimistisch te zijn over detectie.

EOKM gaat de toepassing testen met drie providers. De vraag is of bestrijding in alleen Nederland zin heeft. Gezien het waterbedeffect zal bij succes van bestrijding in Nederland de hosting van kinderporno naar het buitenland verdwijnen. Mondiale inzet is noodzakelijk terwijl ook platforms als Facebook baat zouden hebben bij bestrijding.

Controleren zwaar

Uit cijfers van het Meldpunt Kinderporno blijkt dat dat het aantal gemelde strafbare afbeeldingen, video's en websites 2018 is verdubbeld ten opzichte van 2017 in: van 83.000 naar ruim 163.000 webadressen.

De automatisering van de detectie van kinderprno kan de loodzware menselijke detectie verlichten. In Nieuwsuur vertelde Shari Phagoe analist Ekom op de vraag of het ‘verschrikkelijk is om hele tijd naar die beelden te kijken echter:

‘Nou ja, verschrikkelijk, de buitenwereld denkt dat het alleen maar om verschrikkelijke beelden gaat. Maar dat is natuurlijk niet alleen zo. Er zitten verschrikkelijke beelden tussen…Maar we zien vooral meisjes in de leeftijd van 4 tot 11 jaar. En ook vaak op een afbeelding dat ze een seksuele pose aannemen…Handelingen zijn er ook, maar vaker een seksuele pose. Dus zo verschrikkelijk is het niet altijd.’

Ook publicatie van erotiserende poses van minderjarigen valt onder seksueel misbruik online. Trof het Meldpunt op 73 procent van de 224.000 meldingen strafbare uitingen zoals afbeeldingen en video’s met kinderporno aan, een verdubbeling ten opzichte van 2017, zo staat in het jaarverslag 2018.

Meer vrouwen en kinderporno

In dit jaarverslag staan ook gegevens over Stop it Now waar mensen met seksuele gevoelens voor kinderen maar ook degenen die ‘zomaar’ kinderporno kijken of hun naasten zich kunnen melden. Dat ging in 2018 om circa 200 personen. Voor hen mensen die kinderporno kijken, met of zonder specifieke seksuele gevoelens voor kinderen is er ook Stoppen is mogelijk opgezet, met zelfhulp.

‘Ook in 2018 waren het voornamelijk vrouwen die zich zorgen maakten over iemand in hun naaste omgeving. Opvallend is de stijging in het aantal contactmomenten met vrouwen die zich zorgen maken over hun eigen gedrag of gevoelens. Waren dit er in 2017 slechts 3, in 2018 is dit aantal gestegen naar 29. Hoewel we nog niet kunnen spreken van een trend is deze stijging wel indicatief dat er ook vrouwen zijn die hulp vragen voor zichzelf.’

Het aantal slachtoffers van online bedreiging en chantage dat contact zocht met HelpWanted.nl is procentueel aanzienlijk gestegen. Was in 2017 41 procent van de melders slachtoffer van bedreiging en chantage, in 2018 is dit percentage gestegen naar 51 procent. Het totale aantal meldingen in 2018 liep licht terug, van 1.700 naar ruim 1.600 meldingen.

In 2018 waren er veel meldingen van phishing e-mails waarin criminelen dreigen met de publicatie van een masturbatiefilmpje. “Ik wil niemand veroordelen en ik denk niet dat het verkeerd is om jezelf van tijd tot tijd te bevredigen”, begon het e-mailbericht, “maar als je naasten hier getuige van zijn is dit natuurlijk een grote schande.”

De oplichter beschreef dat hij via een pornosite een virus had geïnstalleerd. Hij beweerde hiermee niet alleen opnames gemaakt te hebben via microfoon en camera, maar ook toegang te hebben
“tot al je contactpersonen”.

Ook ‘sextortion’ neemt toe: afpersing met als doel seksbeelden te krijgen of met financieel gewin als doel. Vooral meisjes zijn slachtoffer van deze eerste benaderingen. Jongens van het tweede doel, geld krijgen.

*) Photo by Joe deSousa on Unsplash