Kees Verhoeven (D66) zette de toon van het boeiende debat over '32549' (wijziging Telecomwet 2011) met de opening: "De inzet van dit debat is hoog. Het gaat over termen die online gevleugeld zijn, maar ook over zaken die heel goede uitleg behoeven. Ik noem bijvoorbeeld de term cookies, kleine databestandjes op ieders computer, of deep packet inspection, digitale spionage, de virtuele gleufhoed die in uw computer gluurt.
Wat is de overeenkomst cookies en netneutraliteit? Dat is de vraag die bij mij opkomt als ik zie hoe de laatste maanden aanbieders van online content, reclamebureaus en internet -en telecombedrijven de markten hebben bestookt met hun boodschappen over de beide onderwerpen. Boodschappen die overduidelijk één ding gemeen hadden: de wetgever te laten geloven dat regelgeving overbodig is en de aanbieders echt het beste voor hebben met de klanten.
Inmiddels is duidelijk geworden dat de politiek weinig belangstelling heeft getoond voor de vermeende noden en andere argumenten van de industrie. Tijd dus voor reflectie op de processen, want dat het vanuit de optiek van de aanbieders niet goed is afgelopen spreekt voor zich.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik de recente strijd om het cookiesverbod van meer afstand heb gevolgd dan de pogingen netneutraliteit al dan niet te dwarsbomen. Maar daar valt ook weer tegen in te brengen dat beide onderwerpen al langer op de agenda stonden.
Precies dat laatste is, wat mij betreft, dan ook de overeenkomst tussen cookies en netneutraliteit: beide zaken speelden al veel langer. In een eerdere bijdrage op Netkwesties heb ik beschreven dat de discussie over cookies al aan het begin van deze eeuw bestond. Netneutraliteit is recenter, maar staat inmiddels ook al weer ruim vier jaar op de agenda.
Voor wetgeving, zeker als er sprake is van wetgeving met een Europese dimensie, is een termijn van vier jaar of langer geen zeldzaamheid. Die termijn is voor de online sectoren onvoorstelbaar lang. Denk maar eens aan het gebruik van mobiel internet vier jaar geleden of het aantal aanbieders van ringtones dat toen nog opereerde. Anders gezegd, de aanbiederszijde van nu is niet meer vergelijkbaar met die van zoveel jaren geleden.
Dat geldt niet alleen voor de diensten en producten, maar ook voor de mensen die in de bedrijven werkzaam zijn. Ik durf te stellen dat een wezenlijk deel van de bedrijfsvertegenwoordigers die meer dan vier jaar geleden uitspraken heeft gedaan over cookies of netneutraliteit, inmiddels al niet aan die bedrijven verbonden zijn, en veelalop compleet andere functies is terechtgekomen.
Deze hoge doorloopsnelheid van personeel in combinatie met de permanente reorganisatiedrift bij enkele marktpartijen kan zonder meer debet zijn aan een rommelige, soms zeer amateuristisch en slecht verlopen lobbytraject de afgelopen periode.
Voor mij is dat één van de belangrijkste lessen die te leren valt uit de recente drama's. De sectoren moeten serieus werk maken van het borgen van kennis die in het verleden is opgedaan en deze op gepaste wijze hergebruiken.
Als ze daartoe in staat zijn, zal het ze ook beter lukken beter beslagen ten ijs te komen en is de noodzaak wellicht geringer argumenten te gebruiken die op voorhand worden afgewezen.
Of met een dergelijke aanpak de uitkomsten van deze beide wetgevingstrajecten anders waren geweest, valt te betwijfelen. Eén ding is staat echter als een paal boven water, de imagoschade die is opgelopen was vele malen geringer geweest.