Onder IT’ers bijna een hype: je moet perse met de beste computers met de snelste processoren en grafische- en videokaarten meedoen aan een serieus spel: geld maken, dat ook echt waarde heeft. ‘Mining’ heet dit, of ‘delven’.

De geldjongens en -meisjes zijn ‘miners’ die wereldwijd bankje spelen. Wat delven deze mijnwerkers dan? Nieuw digitaal geld zoals Bitcoin, Ether(eum) en duizend andere digitale valuta. Iedereen die zijn supersnelle computer laat meedoen aan het zware rekenen voor de creatie van deze ‘altcoins’ (alternatieve munten) wordt beloond met een stukje munteenheid. Dat loopt op.

‘Begin oktober ontvang ik een serie snelste computers. Ze kosten elk 3.600 euro maar ik kan er 12.000 euro mee verdienen in het eerste jaar. Afhankelijk van de valuta die je kiest en je stroomkosten, want die kunnen hoog oplopen’, zegt Vincent Everts.

Everts is Nederlands bekendste internetexpert en grootste gelovige in Bitcoin en andere digitale valuta, waarover hij ook Nederlandse banken adviseert. En er zelf mee speculeert: ‘Ik kocht m’n Tesla van 90.000 euro met Bitcoins waarvoor ik ooit 700 euro betaalde.’

Grootste bedrijf onder Nederlander

De vraag naar het ondersteunen van deze ‘cryptocurrency’ is zo enorm gehaast dat de ‘mijnbouwbedrijven’ vliegtuigen huren om de computerchips en - kaarten snel te vervoeren. ‘Je verliest te veel tijd als je wacht op de zeecontainer. Tien dagen tijdverlies is veel kostbaarder dan de huur van een vliegtuig voor luchtvracht’, zegt Marco Streng.

Streng leidt de organisatie Genesis Mining in Hong Kong waar iedereen kan meedoen aan het ‘goud delven’ zonder zelf computers te kopen en onderhouden: ‘minen’ op afstand ‘in de cloud’. Al meer dan 500.000 leden betalen Genesis maandelijks 25 tot 1.750 euro om samen te ‘minen’, wat Genesis tot de grootste in de wereld maakt.

Streng: ‘In de markt voor altcoins was te weinig vertrouwen. Wij wilden die opvijzelen met Genesis. Dat is gelukt. Al moeten we ons elke dag enorm aanpassen want de cryptocurrencymarkt verandert in werkelijk duizelingwekkende vaart.’

Genesis Mining situeert de rekenmijnen technisch in IJsland, vanwege het vrije klimaat voor digitaal ondernemen en goedkope koeling voor computers. De enorme schaalgrootte biedt inkoopmacht bij de leveranciers als AMD.

De omzet aan grafische- en videokaarten explodeert. Vooral chipmaker AMD profiteert ervan: deze week maakte het een recordomzet bekend en de koers steeg met ruim 150 procent in het afgelopen jaar.

Piramidespel of gouden toekomst

Ook de koersen blijven alsmaar stijgen. Streng voorziet dat de Bitcoin nog 500 keer meer waard zal worden. Everts noemt zelfs ‘een factor duizend’: ‘De vraag zal enorm toenemen, met talloze toepassingen. Bedrijven kunnen er bijvoorbeeld hun spaarpuntenprogramma heel goedkoop mee optuigen.’

Voor de Bitcoin zijn nu ongeveer duizend alternatieven waarvan de waarde op een markt transparant is. Iedereen met een computer en de juiste software kan niet alleen zo’n cryptocurrency ondersteunen met het computerkracht, maar ook een nieuwe beginnen. Zo begon de Nederlander Rijk Plasman met de Gulden die 6 eurocent per stuk waard is en waarvan 24 miljoen euro in omloop is. Sommige bedrijven accepteren de munt, zoals Taxi Noord in Groningen waar studenten afrekenen met de Gulden. Hij zwijgt er echter momenteel even over.

De e-valuta hebben nu een gezamenlijke marktwaarde van 80 miljard euro. Dit lijkt veel, maar alleen al een bank als ING heeft voor ruim 1.300 miljard euro aan kapitaal uitstaan. Overigens is naar schatting tenminste 15 procent van de e-valuta niet echt in omloop, omdat de sleutels verloren gingen. Zo broos is het.

Als de munt aan gebruik en aan vertrouwen wint, stijgt de waarde. De Bitcoin is nu zo’n 4.600 euro waard, drie weken terug nog 2.300 en een jaar geleden nog 500 dollar. Sneller stijgt nog Ether of Ethereum die in een paar maanden van niets tot ruim 300 euro kwam en momenteel weer daalt. Het heeft veel weg van een piramidespel.

Everts kocht voor z’n kinderen recent voor een paar duizend euro Bitcoins in de verwachting dat ze er over tien jaar een huis van kopen, net als hij een Tesla bemachtigde voor slechts 700 euro aan Bitcoin.

Een groot piramidespel? Bitcoin is immers langzamerhand berucht bij zo’n miljoen Nederlanders. Je moet ermee betalen als je computer gegijzeld is met ransomware, om het beheer over je teksten, video’s en foto’s terug te krijgen.

Everts: ‘Absoluut niet, de band met criminaliteit is een kinderziekte. Het is nog helemaal niets nu, maar alle banken nemen het fenomeen serieus nemen en zullen het gebruiken. Wel zal 95 procent van de huidige duizend valuta verdwijnen. Maar de rest wordt groot en banken zullen hun eigen cryptocurrency lanceren.’

De Nederlandsche Bank onderzoekt het fenomeen, wijst op kansen en risico’s en  heeft al een testnetwerk draaien met de technologie van Bitcoin. Andere nationale banken overwegen de uitgifte van een eigen digitale of virtuele valuta. Experts voorspellen dat sterke Eurolanden als Duitsland en Nederland samen met een nieuwe munt kunnen komen.

Geld als signaal

Als particulier koop je nu een Bitcoin ‘gewoon’ bij een legaal wisselkantoor, die het keurig van je bankrekening afschrijft. Geld is dan een stukje software op je computer waarmee je ook echt kunt betalen. Het eenvoudigst vergelijk je het met Paypal.

Maar dat computergeld, hoe kan dat zomaar ontstaan? Je hebt het toch nooit in je handen? Ook de euro is vooral een signaal op computers, een serie bitjes. Het meeste geld vloeit via internetbankieren. Je moet erop vertrouwen dat al die signalen goed lopen met overboeken. Banken bieden samen dat vertrouwen.

Dat is kwetsbaarder dan we denken, denk maar aan een bankrun – wanneer iedereen z’n spaargeld opeist - die vandaag nog iedere bank kan slopen. En de banken samen produceren ook gewoon geld als het zo uitkomt. Zo maakte de Europese Bank meer dan 1.000 miljard euro om de economie te stimuleren. Tuimelde de waarde?

Nee, vertrouwen in de euro daalde niet. Integendeel, de Europese economie bloeit als nooit tevoren. Ook bij cryptocurrency geldt net als bij gewoon geld: het groeit vrijwel autonoom en de waarde is afhankelijk van vertrouwen.

Iedereen eigen bankje

Dagelijks wordt 7 miljoen euro aan Ether gewonnen, 250 miljoen euro per op jaarbasis. Voor alle cryptocurrency samen een miljard, en dat groeit exponentieel.

Net als banken omvallen en valuta instorten kan het ook met cryptocurrency verkeerd gaan. Te meer daar ze nog broos is. Zo verliest de Bitcoin alleen in theorie aan vertrouwen door crimineel gebruik, al stijgt de waarde: net als de waarde van de dollar altijd stijgt als er ergens oorlog uitbreekt en ze populair is bij criminelen.

De techniek van de netwerkbank

Het volgende kun je beter begrijpen als je denkt aan geld als een signaal van je computer verstuurd met internetbankieren: je geeft een betaalopdracht: jouw saldo moet omlaag en elders moet het omhoog. Dit wordt geverifieerd een bank voor en die bank is op zijn beurt weer gedekt door een nationale bank en (tegenwoordig) ook de Europese Bank. Banken vinden elkaar in een netwerk.

Overigens wordt het waarschijnlijk pas echt wat met de e-valuta als banken zelf met zo’n valuta komen.

1. Je opent een portemonnee met je mailadres
2. Je wisselt in 

3. Betalingen en het uitgeven van cryptocurrency wordt geverifieerd door een netwerk van knooppunten in computers via internet;
4. Die worden verdeeld over het netwerk vastgelegd in een ‘blockchain’, een genummerde boekhouding. Deze is openbaar.
5. Deze ‘blokketen’ waardeert die digitale munteenheid als geld. Cryptografie (‘versleuteling’) of wiskundige codering beveiligt haar, vandaar ‘cryptocurrency’.
6.Mining is het proces van verifiëren en vastleggen. Wie meedoet met z’n computer – of in een collectief of cloud - krijgt als beloning een stukje van die valuta. Je kunt kiezen in welke van de duizend valuta je meedoet.
7. Hoe meer vraag, des te hoger de waarde.
 

De basis heet Blockchain, een technologie die dataverwerking op vele terreinen revolutionair zal veranderen, zoals in de zorg. Je hoeft niet te weten hoe Blockchain (‘blokkenketen) werkt, net als bijna niemand de technologie van het bankenstelsel kent. ‘Crypto’ staat voor de beveiliging, ‘currency’ betekent valuta.