Peters Privacyjournaal week 29, 2025:

Gefilmd tijdens concert; ‘Nadruk privacy oorzaak vrouwenmoord’; EU-klachten over AliExpress en TikTok; Anoniem parkeren; Cookiebanners

We proberen u (twee)wekelijks het belangrijkste nieuws over privacy- en databescherming in een overzicht op Netkwesties.nl te bieden.

Vreemdgaan op groot beeldscherm openbaar

Privacy levert soms lol op, zoals met dit NOS-bericht: Gefilmd worden tijdens een concert en groot op een scherm getoond worden met je stiekeme geliefde overkwam de topman van techbedrijf Astronomer tijdens een concert van Coldplay. De beelden gingen viraal en Andy Byron werd op non-actief gesteld, en diende later zelf ontslag in.

Afgelopen vrijdagavond nog bij een optreden van Mancrush in De Opstand in Nijmegen tijdens de Vierdaagse-feesten zag ik een bordje staan dat het betreden van de tent betekent dat je akkoord gaat met mogelijke opnames. Je kunt ook toestemming geven met de aankoop van een ticket waarin zoiets in de voorwaarden (“kleine lettertjes”) staat. Het wachten is op de eis van de staat dat je bij aangifte van een geboorte er namens de nieuwe burger mee akkoord gaat een leven lang te worden gefilmd. Of heeft China dat al?

‘Teveel privacy oorzaak van femicide’

Minder grappig: misdaadverslaggever Saskia Belleman heeft de aandacht voor moord op vrouwen uit haat (door partners) oftewel ‘femicide’ eerder adequaat op de kaart gezet. In De Telegraaf van zaterdag 19 juli 2025 citeert zij de Rotterdamse advocaat en VVD-raadslid Erik Verweij op X:

“Kan er - in godsnaam - iemand in Den Haag met zijn vuisten op tafel slaan en zichzelf met een paar ministers en fractievoorzitters opsluiten in een zaaltje tot er een ambitieus en daadkrachtig plan ligt om dit geweld te stoppen?”

Verweij wijst op een nieuwe Britse wet die vrouwen de mogelijkheid biedt om informatie op te vragen over het strafblad van een nieuwe partner, Clare’s Law. Verweij:

“Ze kiezen daar bewust voor veiligheid. Dat zouden we in Nederland ook moeten doen. Hier wordt vaak meteen geschermd met privacy en daar eindigt dan het gesprek. Hulpverleners zijn als de dood om iets verkeerd te doen, dus doen ze niets. In Engeland weet je dat je leidinggevende achter je staat. Ook als achteraf blijkt dat je informatie in een bepaald geval niet had mogen delen.”

Minder privacy voor drugscriminelen

Nog zo eentje: de Haven van Rotterdam zucht jarenlang onder de AVG bij de aanpak van drugscriminaliteit, bijvoorbeeld met het delen van ‘zwarte lijsten’. Maar nu heeft de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) zowaar een protocol goedgekeurd met voorwaarden voor havens, luchthavens en “andere gevoelige logistieke locaties” om eerder gepakte drugsboeven te kunnen weigeren.

Organisaties mogen gaan datadelen als ze voldoen aan de voorwaarden in het Model Protocol - Afsprakenstelsel Gatekeeper 2024. Ze krijgen dan een heuse vergunning van de AP om zwarte lijsten met gegevens over boeven, zoals uithalers, te delen. Ze delen voortaan gegevens van chauffeurs en andere personen van wie de toegangspas is afgenomen/geblokkeerd. Gatekeeper is de naam van een stichting waarin overheid, bedrijfsleven en de Rotterdamse haven samenwerken tegen criminaliteit en die controleert of deelnemende clubs zich aan het protocol houden.

 “Stichting Gatekeeper toetst een aanmelding voor de centrale zwarte lijst. Bij vrijspraak, een uitgezeten straf of als een strafzaak niet wordt behandeld (een sepot), wordt diegene van de lijst verwijderd”,

aldus de AP in een bericht. Op de site van de stichting staat onder ‘veel gestelde vragen’ hoe het werkt.

EU-klachten tegen Chinese giganten

NOYB heeft bij de datawaakhonden van België, Griekenland en Nederland klachten ingediend tegen AliExpress, TikTok en WeChat. Geen van de drie Chinese techbedrijven heeft gehoor gegeven aan verzoeken om informatie op grond van artikel 15 AVG. Europese gebruikers kunnen niet of onvoldoende vernemen hoe hun persoonsgegevens worden verwerkt - en of de bedrijven voldoen aan andere AVG-bepalingen, bijvoorbeeld aangaande overdracht naar China.

De EU-wetgeving staat gebruikers meestal toe om een volledige kopie van hun gegevens te krijgen. De meeste grote techbedrijven hebben inmiddels een geautomatiseerde tool waarmee ze kunnen voldoen aan massale verzoeken, zoals via een knop “download uw persoonlijke data”.

TikTok verstrekte slechts een deel van de gegevens van een deelnemer, ook nog in een ongestructureerde nauwelijks te vatten vorm. AliExpress verstrekte een gebrekkig bestand dat slechts één keer kon worden geopend. WeChat reageerde helemaal niet.

Leuke rechtszaak: anoniem kunnen parkeren

Gelukkig zijn er privacynerds die hun principes doorvoeren, zoals de inwoner van Wageningen die zich verzet tegen verplichte registratie met een kenteken bij het parkeren.

Gilles Ampt is de naam van de kleine Galliër die zich verzet tegen het kentekenparkeren in zijn gemeente. Privacy First bericht over de zaak die op 28 juli 2025 bij de Raad van State een vervolg krijgt.

Ampt betrekt nu de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) bij de zaak, vanwege het toezicht dat bij de gemeente Wageningen achterwege blijft. PF stelt:

“De inzet van de zaak is vanwege de tot dusver opgebouwde jurisprudentie groter geworden dan enkel deze gemeente en enkel het kentekenparkeren en de acceptatie van de blauwe parkeerschijf.

In deze zaak gaat het ook om de verplichting dat de verwerkingsverantwoordelijke (gemeente) een privacy impact assessment laat uitvoeren en redelijke anonieme alternatieven voor de verwerking meeneemt in haar uitvoeringsbeleid. Aan dit alles heeft het ontbroken en er is niet op gehandhaafd door de AP."

Gepubliceerd

20 jul 2025
Netkwesties
Netkwesties is een webuitgave over internet, ict, media en samenleving met achtergrondartikelen, beschouwingen, columns en commentaren van een panel van deskundigen.
Colofon Nieuwsbrief RSS Feed Twitter

Nieuwsbrief ontvangen?

De Netkwesties nieuwsbrief bevat boeiende achtergrondartikelen, beschouwingen, columns en commentaren van een panel van deskundigen o.g.v. internet, ict, media en samenleving.

De nieuwsbrief is gratis. We gaan zorgvuldig met je gegevens om, we sturen nooit spam.

Abonneren Preview bekijken?

Netkwesties © 1999/2025. Alle rechten voorbehouden. Privacyverklaring

1
0