Deze week kondigde Amazon een strategisch partnerschap aan van 5 miljard euro met Humain, een Saoedisch initiatief van kroonprins Mohammed bin Salman voor kunstmatige intelligentie. De deal omvat de oprichting van een ‘A.I. Zone’ en is onderdeel van de Vision 2030-campagne van Saoedi-Arabië om minder afhankelijk te worden van olie-inkomsten.

“Het is ook een verbluffende morele ommezwaai voor Jeff Bezos. Slechts zes jaar nadat zijn Washington Post-columnist Jamal Khashoggi werd vermoord en in stukken werd gehakt, gaat Bezos in zaken met MBS en helpt zo de man te verrijken die dit heeft georkestreerd”, schrijft Jon Passantino op Status News.

En ook: “Ondanks alle praatjes van de kroonprins over technologische innovatie is zijn ware nalatenschap er een van onderdrukking, surveillance en door de staat gesanctioneerde moord…Bezos bood destijds troost aan Khashoggi's verloofde door haar tijdens een wake te vertellen: “Niemand zou ooit jouw ervaringen moeten doorstaan.”

Maar in de jaren daarna heeft hij zich steeds verder verwijderd van de waarden die hij ooit beweerde te verdedigen - hij heeft morele helderheid vervangen door meedogenloze zakelijke berekening.”

Ommezwaai

Website Axios schreef in 2018 dat Amazon het door Donald Trump meest gehate bedrijf in Silicon Valley was, vanwege het aantasten van posities van bevriende grote winkelbedrijven en de macht in de vastgoedmarkt. Bezos, op zijn beurt, noemde Trump een “bedreiging voor de democratie”.

Nog in 2019 klaagde Amazon het Pentagon aan met de bewering dat Trump een contract ter waarde van 10 miljard dollar voor clouddiensten voor het Joint Enterprise Defense Infrastructure project (Jedi) had getorpedeerd, met als reden dat The Washington Post en diens eigenaar Jeff Bezos negatief over hem schreven. Trump schold Bezos uit voor “Jeff Bozo” ten tijde van diens scheiding en vreemdgaan.

Daarop kwam de ommezwaai in 2024. Op de dag van de inauguratie in januari 2025 stond Bezos naast andere tech-miljardairs toen Trump werd beëdigd, live uitgezonden op Prime Video na een donatie van 1 miljoen dollar van Amazon.

Bij The Washington Post heeft Bezos zich vervolgens bemoeid met redactionele inhoud (na een diner met Trump). Toen kwam Prime Video’s met de 40 miljoen dollar deal voor een documentaire over Melania Trump. Ongeveer 28 miljoen dollar van dat bedrag gaat rechtstreeks naar de first lady. Amazon betaalde onlangs om oude afleveringen van The Apprentice, Trumps reality tv-show van 2004-2017, online te brengen.

Recent beschreef Financial Times uitgebreid hoe Trump en Bezos nader tot elkaar kwamen na aanvankelijke vijandigheid. De bronnen van FT “schetsten een beeld van een gehaaide kapitalist, die praktische berekeningen maakt om zijn bedrijven te beschermen. Maar ze geloven ook dat Bezos werkt met een dosis angst voor Trump en wrok tegen wat hij beschouwt als de verguizing van Big Tech door de Democraten tijdens de regering-Biden”.

Op het spel staat 20 miljard dollar van Amazon en Blue Origin aan overheidscontracten, inclusief de overeenkomst voor 10 miljard dollar voor de cloud van National Security Agency bij Amazon Web Services. (Waar de Nederlander Werner Vogels (65) al 20 jaar de technische baas is.)

Boycot?

Dat laatste is geen reden voor schaamte, maar wel de immorele opstelling van Bezos. Ten tweede (of: eerste) vernielt Amazon stukje bij beetje de detailhandel en de distributie in Europa, met de bijbehorende arbeidsomstandigheden.

Dus iedereen moet zelf uitmaken of die al of niet bij zo’n bedrijf spullen wil kopen. Nog erger is Temu en Bol.com leidt onder Ahold eveneens tot aantasting van de mededinging van detailhandel ten koste van winkelketens. Waar begint en eindigt de morele toets als consument?

Beeld boven: Poste Italiane is voor een flink deel afhankelijk geworden van de distributie voor Amazon (Beeld: Peter Olsthoorn, cc)