AP irriteert Belastingdienst

Uiterlijk in oktober 2025 moet de fiscus een plan presenteren om de twee cruciale computersystemen Klantbeeld Toezicht Applicatie (KTA) en Informatiesjabloon zo snel mogelijk te vervangen, wegens overtreding van de AVG. Maar zo makkelijk gaat dat niet, schrijven Derk Stokmans en Stefan Vermeulen in NRC.

Belastingambtenaren hebben een pestpokkenhekel aan de AVG. Immers, die belet hun om veel persoonsgegevens te combineren teneinde de belastinginning te optimaliseren en fraude te bestrijden.

Bovendien hebben ze te maken met verouderde systemen die niet een-twee-drie te vervangen zijn en waarmee het in de praktijk vaak goed werken is. Het duurt (dus) nog jaren alvorens de Belastingdienst het gebruik van persoonsgegevens heeft teruggebracht op een niveau dat binnen de AVG-regels blijft

Locatie boom is geen persoonsgegeven

In een uitspraak van 30 juli 2025 stelt de Raad van State in hoger beroep de gemeente Eindhoven in het gelijk in een zaak om openbaarmaking van een overzicht ‘Meldingen woonoverlast 9 juni 2020 en 15 en 21 juli 2021’. De kern: “De locatieaanduiding middels een adres van een dode boom in de openbare ruimte is geen persoonsgegeven van de bewoner van dat adres.”

Eerder had de rechtbank geoordeeld dat locatie v an de boom direct het adres van de nabije bewoner openbaarde In een commentaar stelt Jeroen Terstegge dat het gaat om de context van de informatie en niet om de AVG: “Dat betekent in dit geval niet de informatie zwartlakken, maar vooral zorgen dat die combinatie van informatie - en dus de eventuele reputatieschade - niet ontstaat. Bijvoorbeeld door in de systemen van de gemeente bomen op straat een meer privacyneutrale locatieaanduiding te geven. Maar vooral door die informatie niet onder het kopje ‘Woonoverlast’ op te nemen.”

Defensie lakt Woo-verzoeken met AI…

Uit een brief van de staatssecretaris van Defensie Gijs Tuinman aan de Tweede Kamer:

“Op dit moment bevat het algoritmeregister twee algoritmische toepassingen van Defensie; namelijk het Stuurinformatie Dashboard Operationele Gereedheid (BI/VEST) en de Octobox Anonimiseringssoftware.

Het Dashboard Operationele Gereedheid geeft Defensiemedewerkers inzicht in de huidige operationele gereedheid en inzetbaarheid van de krijgsmacht. Octobox wordt gebruikt voor het anonimiseren van documenten, bijvoorbeeld voor het lakken van documenten die onderdeel zijn van Woo-verzoeken.

Beide algoritmes vallen in categorie C van de Handreiking Algoritmeregiser (overige algoritmes) en zijn gepubliceerd ten behoeve van transparantie.”

…en publiceert geen gevoelige AI-info

Uit een aanvullende brief van de ‘Chief Information Officer’ van Defensie voor de Tweede Kamer: “Hoog-risico AI is een juridische categorie van algoritmes die volgt uit de AI-verordening. Algoritmes voor militaire toepassing zijn hiervan uitgezonderd. Defensieonderdelen hebben de tijd gekregen tot Q3 2025, maar inmiddels is duidelijk geworden dat er meer tijd nodig is. Daarom krijgen onderdelen tot eind 2025 de tijd om de inventarisatie van deze algoritmes af te ronden.

Vanwege veiligheidsrisico’s “zal Defensie altijd onderzoeken of publicatie in het algoritmeregister wenselijk is. Ook zullen algoritmes altijd op hoofdlijnen beschreven worden en deelt Defensie geen technische details. Vanwege de taakstelling van Defensie is hier begrip voor bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, die dit traject coördineert.”

Kortom: als er al een melding komt in het Algoritmeregister van militaire toepassing dan zal die geen details bevatten. Het olifantje in de kamer: onze MIVD. De naam van de Cio van Defensie is overigens gelakt in de Kamerbrief. Dat is Jeroen van der Vlugt

En wat is dan Octobox?

Kijk nou, het succesverhaal van Octobox: BZK en Doc-Direkt kochten software om met AI documenten in chronologische volgorde te plaatsen, te ontleden en voor het grootste deel te anonimiseren. Hiermee wordt het enorme tijdsbeslag op het ambtelijk apparaat voor bijvoorbeeld de groeiende berg Woo-verzoeken teruggedrongen.

Gemiddeld moeten burgers en journalisten langer dan 200 dagen wachten op informatie. Volgens de onlangs in werking getreden Wet open overheid moet deze termijn worden teruggebracht naar vier weken met een mogelijke verlenging van twee weken.

AI-consultatie door AP

Onlangs vroeg de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) belanghebbenden en geïnteresseerden mee te denken over toepassing van AI met “betekenisvolle menselijke tussenkomst… in de drukke (decentrale) overheidspraktijk”.

De input staat geanonimiseerd in de publicatie handvatten voor betekenisvolle menselijke tussenkomst bij algoritmische besluitvorming, met een samenvatting.

VVD: gezichtsherkenning bij demonstraties

In het verkiezingsprogramma “Sterker uit de storm - Keuzes voor een nieuwe tijd met vrijheid, veiligheid en groei” schrijft de VVD de wet Openbare manifestaties te willen aanpassen zodat camera’s met gezichtsherkenning tijdens demonstraties kunnen worden ingezet.

“Om het demonstratierecht te beschermen moeten we relschoppers identificeren die het demonstratierecht misbruiken om strafbare feiten te plegen en hen niet straffeloos laten wegkomen. Daartoe moderniseren we de wet op de openbare manifestaties en zetten we camera’s met gezichtsherkenning in. Er komt een verbod op gezichtsbedekkende kleding en we stellen het blokkeren van vitale infrastructuur strafbaar. Het betuigen van steun aan verboden organisaties, zoals in het openbaar onder het mom van het demonstratierecht met vlaggen van terroristische organisaties zwaaien, wordt strafbaar gesteld. Zowel offline als online.”

*) Beeld: eerste fase zonsondergang Noordwijk 21 juli 2025